Từ tháng 10-2020, Tổ chức Y tế Thế giới thông báo “Không chấp nhận” (not accepted) đối với bộ sản phẩm LightPower iVA SARS-CoV-2 1st RT-rPCR Kit do công ty Việt Á sản xuất .
Hồ sơ sản phẩm của Việt Á bị loại vì không cung cấp được chứng nhận quản lý chất lượng ISO cho sản phẩm y tế, nghĩa là sản phẩm còn chưa được test bởi WHO, bị loại ở ngay vòng hồ sơ.
Rất kỳ lạ trước đó 6 tháng, ngày 26 - 4 - 2020, Website của Bộ KHCN thông báo: “Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đánh giá bộ KIT LightPower iVA SARS-CoV-2 1st RT-rPCR Kit do Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á sản xuất theo Quy trình Danh sách Sử dụng Khẩn cấp (EUL) và cấp mã số EUL 0524-210-00.
Trước đó, ngày 21/4, Bộ Y tế và Chăm sóc Xã hội Vương quốc Anh cũng đã cấp Giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn Châu Âu (CE) và cấp Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) cho bộ sản phẩm xét nghiệm này.
Bộ KIT xét nghiệm Covid-19 có thể được bán tự do ở tất cả các quốc gia thành viên của Khu vực kinh tế châu Âu bao gồm Vương quốc Anh”.
Không biết căn cứ vào đâu, song website của Bộ Khoa học Công nghệ đã thông báo rõ ràng: “Sau khi được Bộ Y tế và chăm sóc xã hội Vương quốc Anh cấp phép, bộ KIT xét nghiệm Covid-19 của Công ty Việt Á đã được một đối tác đặt mua độc quyền để phân phối tại Anh, Ấn Độ, Mexico, Mỹ và 1 số quốc gia tại châu Âu với số lượng cam kết ít nhất 1 triệu test/tháng. Bên cạnh đó cũng đã có nhiều tổ chức quan tâm đến sản phẩm như WB, quỹ CHAI...Việc có thêm sự chấp thuận của WHO sẽ giúp sản phẩm dễ dàng được xuất khẩu ra các nước trên toàn thế giới.
Vậy những ai đã hợp thức hóa cho sản phẩm không được WHO chấp nhận?
Trên trang web của Bộ KHCN, toàn bộ câu hỏi đã được trả lời đầy đủ vào ngày 26-4-2021 bằng một box tóm tắt:
“Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do vi rút corona chủng mới (Covid - 19), ngay chiều mùng 6 Tết, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức buổi họp khẩn với các chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu bàn về các định hướng nghiên cứu góp phần phòng chống dịch bệnh Covid-19.
Sau buổi họp, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh đã ký Quyết định phê duyệt đặt hàng 04 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia đột xuất góp phần phòng chống dịch bệnh, trong đó có đề tài “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm real-time RT-PCR và RT PCR phát hiện vi rút corona chủng mới (nCoV)” do Học viện Quân y chủ trì, phối hợp với Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á thực hiện.
Ngày 03/3/2020, Hội đồng khoa học và công nghệ cấp Quốc gia do Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ thành lập đã họp đánh giá kết quả nghiên cứu chế tạo bộ KIT real-time RT-PCR one step với tỷ lệ 08/08 (100%) thành viên đồng ý thông qua và nhất trí kiến nghị Bộ Y tế cấp phép sử dụng.
Ngày 04/3/2020, Bộ Y tế đã có Quyết định số 774/QĐ-BYT về việc ban hành danh mục 02 sinh phẩm chẩn đoán invitro xét nghiệm vi rút corona (SARS-CoV-2) được cấp số đăng ký do Học viện Quân y và Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á sản xuất để phục vụ kịp thời công tác phòng chống dịch bệnh Covid 19”.
Sáng nay, 20 -12-2021, toàn bộ nội dung công khai trên Website của Bộ KHCN ngày 26-4-2020 đã bị gỡ.
