Nga và Ukraina sắp bước vào một trận chiến mới. Liệu bên nào sẽ chiến thắng, và khả năng chiến thắng là bao nhiêu?
Trong một thời gian, các quan chức EU và các nhà lãnh đạo châu Âu đã thường xuyên đến Kiev. Khi cuộc chiến Nga-Ukraina bước sang tuần thứ bảy, Nga buộc phải từ bỏ ý định chiến lược đánh nhanh trên nhiều mặt trận của mình và thay vào đó tập trung vào khu vực Donbas ở phía đông Ukraina, đánh dấu cuộc chiến tranh xâm lược Ukraina của ông Putin chắc chắn đã bước vào một cuộc chiến tranh tiêu hao kéo dài. Vụ thảm sát thường dân của quân đội Nga càng khơi dậy sự phẫn nộ và tinh thần đoàn kết của người dân Ukraina, đồng thời củng cố quyết tâm chung tay bảo vệ Ukraina của NATO và EU.
Viện trợ quân sự của phương Tây, bao gồm một số vũ khí tấn công, đang đến Ukraina. Hiện quân đội Nga đã cơ bản hoàn thành việc tái bố trí lực lượng quân sự, giới chức Ukraina và thế giới bên ngoài dự đoán rằng một trận chiến đẫm máu ở miền đông Ukraina với quy mô và cường độ không kém Thế chiến II là điều khó tránh khỏi. Liệu kế hoạch “tấn công toàn diện” của quân đội Nga có thất bại, và chiến lược “tấn công trọng điểm” có thể thành công? Tình hình chiến sự thay đổi khiến lập trường của ông Zelensky trên bàn đàm phán ngày càng trở nên cứng rắn, liệu có còn cơ hội để ông Putin rời sân khấu với tư thế đường hoàng?
Ông Lại Tiểu Cương (Lai Xiaogang), trợ lý giáo sư Khoa Lịch sử tại Đại học Queen, Canada, nhận xét rằng ý định chiến lược của ông Putin là tiêu diệt lực lượng chính gồm 80.000 quân ở khu vực miền đông Ukraina, qua đó tuyên bố giải giáp Ukraina và mang lại chiến thắng về cho đất nước, và sẽ tuyên bố tại lễ duyệt binh “Ngày Chiến thắng” vào ngày 9/5.
Ông Lại Tiểu Cương nói: “Ông Putin chuyển từ tấn công tổng lực sang tấn công tập trung vì chịu thất bại hoàn toàn về mặt chính trị và quân sự. Bằng việc tập trung tấn công vào phần phía đông của hai khu vực phía đông Ukraina, đó là Lugansk và Donetsk, cũng như Zaporozhye, bán đảo Crimea và khu vực phía tây Zaporozhye, Kherson. Như vậy, nó sẽ kiểm soát toàn bộ hữu ngạn của sông Dnepr ở phía nam khu vực sông Dnepr, nối bán đảo Crimea và Donbass bằng đường bộ, biến Biển Azov thành biển nội địa của riêng mình, để đảm bảo kết nối giữa Crimea và nội địa Nga, và sử dụng điều này như một cái cớ để đạt được mục đích của các hoạt động quân sự. Vì 2/3 quân số Ukraina được khai triển tại phần phía tây của Ukraina, nên họ bị mắc kẹt giữa quân đội Nga ở phía tây Kharkov và quân đội Nga ở phía bắc bán đảo Crimea, tạo thành một phần nổi bật của mặt trận Nga-Ukraina. Mục đích của quân đội Nga là thực hiện một cuộc tấn công bắc nam. Phía nam bắt đầu từ khu vực Donetsk, khoảng cách nam bắc khoảng 100 km, và kế hoạch là tập trung tại vùng Sloyansk và Kramatorsk để bao vây và tiêu diệt khoảng 80.000 quân Ukraina ở phía tây vùng này. 80.000 quân Ukraina chiếm 2/3 quân số Ukraina hiện tại, nếu quân đội Nga đạt được mục tiêu này, có thể nói ông Putin đã giải giáp Ukraina. Tại thời điểm đó, ông Putin có thể tuyên bố chiến thắng này tại cuộc diễu binh Ngày Chiến thắng hàng năm vào ngày 9/5”.
Ông Dương Kiến Lợi (Yang Jianli), người sáng lập tổ chức phi chính phủ ‘Quyền lực công dân’, cho rằng ông Putin không thể để thua ở chiến trường miền đông Ukraina, mặt khác Ukraina và phương Tây cũng không thể thua, vì vậy đây sẽ là một trận chiến rất tàn khốc và đẫm máu.
Ông Dương Kiến Lợi nói rằng: “Đánh giá tất cả các khía cạnh nghiên cứu, mọi người đều dự đoán rằng trận chiến quyết định này ở khu vực miền đông Ukraina sẽ rất tàn khốc. Như ông Lại Tiểu Cương đã nói, chiến lược ban đầu của ông Putin đã cho thấy sự thất bại của kế hoạch chiến tranh tổng lực, và chiến lược tập trung vào khu vực miền đông Ukraina đã được thực hiện. Điều này rất quan trọng đối với ông ấy, bởi vì ông Putin không thể thua. Tính chính danh của ông Putin dựa trên thực tế rằng ông là một người đàn ông mạnh mẽ và muốn khôi phục lại vinh quang của Đế chế Nga, và thất bại ở Ukraina sẽ phá vỡ hình ảnh này, như vậy việc nắm quyền hợp pháp của ông ấy sẽ gặp vấn đề lớn. Vì vậy, ông Putin không thể để thua, và ông ấy rất quyết tâm. Cho nên, đây sẽ là một yếu tố rất bất lợi, vì ông ấy đang bố trí lại quân đội của mình cho một trận chiến quyết định. Mặc dù, cuộc chiến xâm lược Ukraina trước đây của Nga diễn ra không mấy suôn sẻ, thậm chí còn bị cho là thất bại, nhưng đừng quên rằng Nga là quốc gia có quân đội lớn thứ hai thế giới, và đội quân dự bị của nước này rất hùng hậu, mặc dù cộng đồng quốc tế đã áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế rất nghiêm khắc đối với Nga, nhưng nhiều nước vẫn nhập khẩu dầu mỏ và các năng lượng khác từ Nga. Điều này cho phép Nga vẫn có tiền để hỗ trợ cho cuộc chiến tranh xâm lược của mình. Ngoài ra, Nga tương đối quen thuộc với địa hình của khu vực phía đông Ukraina, ít nhất là kể từ khi sáp nhập Crimea vào năm 2014, quân đội Nga đã tiến hành các hoạt động quân sự ở đó, nên ít nhiều đã thông thuộc địa hình và có nội ứng. Và cũng có một chỉ huy mới được bổ nhiệm rất tàn bạo, một người đàn ông được coi là đồ tể của Syria, nói cách khác, chúng ta có thể tương đối rõ ràng về ý định của Nga, đó là sử dụng những chỉ huy tàn bạo để tiêu diệt tinh thần của binh lính Ukraina, và cắt đứt nguồn dự phòng của quân đội Ukraina. Gần đây, Nga đã ném bom vào các kho dầu, nhà ga, kho đạn dược, v.v. của Ukraina, điều này làm cho cuộc chiến này trở nên rất, rất tàn khốc. Ngược lại, Ukraina không thể thua, và cả phương Tây mà Mỹ là đại diện cũng vậy. Và tinh thần của Ukraina đang rất cao, vì vậy đó sẽ là một cuộc đấu tay đôi đến chết ở đây. Chúng ta hãy chờ xem Hoa Kỳ và các nước phương Tây hành xử như thế nào trong giai đoạn tới, tôi tin rằng cuộc chiến này sẽ rất tàn khốc”.
Ông Dương Kiến Lợi cho rằng để Ukraina giành chiến thắng trong cuộc chiến một cách suôn sẻ và tương đối nhanh chóng, các biện pháp trừng phạt cứng rắn của phương Tây và sự can thiệp của NATO đều là điều không thể thiếu.
Ông Dương Kiến Lợi cho rằng: “Nếu không xuất hiện hai yếu tố này thì gần như Ukraina khó có thể giành chiến thắng tương đối thuận lợi, hoặc giành chiến thắng một cách tương đối nhanh chóng. Một yếu tố là quyết tâm của phương Tây không nhập khẩu dầu và các sản phẩm năng lượng khác của Nga, hoặc tiếp tục truyền máu cho nước này. Đây là điểm đầu tiên: bạn đang trừng phạt Nga chống lại sự xâm lược của họ, và mặt khác, truyền cho nó một lượng máu rất lớn. Thứ hai, NATO có thể can thiệp trực tiếp vào các hoạt động quân sự. Nếu không có hai yếu tố này, tôi e rằng Ukraina khó có thể chiến thắng cuộc chiến chống xâm lược này trong một khoảng thời gian tương đối ngắn”.
Ông Lại Tiểu Cương dự đoán rằng chiến trường miền đông Ukraina sẽ là trận chiến của bộ binh chống lại xe tăng, quy mô và cường độ chưa từng thấy kể từ Thế chiến II. Tuy nhiên, khả năng tình báo của quân đội Nga không tốt bằng quân đội Mỹ, nên quân đội Ukraina vẫn có cơ hội chiến thắng.
Ông Lại Tiểu Cương nói: “Trận chiến này nên được gọi là Trận chiến miền đông bởi vì nó là một chiến dịch. Mặt trận miền đông khác với trận chiến phòng thủ Mariupol. Mariupol là một trận tấn công và phòng thủ thành phố, đồng thời là trận chiến bảo vệ thành phố. Trong khi khu vực miền đông là trận chiến chống tăng của bộ binh trong khu vực trống trải, đây là hai hoạt động có tính chất khác nhau. Đối với chiến tranh đô thị, bất kỳ chỉ huy quân đội nào cũng nên tránh chiến tranh tấn công đô thị, bởi vì chiến tranh đô thị rất tàn khốc, chiến đấu trên đường phố. Trận Stalingrad năm 1972 và trận tấn công Berlin năm 1945 của Liên Xô, thương vong của Liên Xô là 300.000 người. Trận chiến miền đông sắp tới sẽ có bộ binh chống tăng trong các khu vực trống, điều hiếm thấy trong lịch sử. Điều này có phần giống với trận Kursk, trận chiến tiêu biểu nhất là trận Kursk, tháng 7 năm 1943. Trận còn lại là trận Alashankou trong cuộc chiến tranh Ả Rập-Israel lần thứ tư vào tháng 10 năm 1973. Nhưng dưới góc độ quân sự, điều khiến trận chiến này trở nên thú vị là trận Kursk, Liên Xô đã sử dụng pháo chống tăng để chống lại cuộc tấn công của xe tăng Đức, trong khi năm 1973 Israel sử dụng xe tăng để chống lại xe tăng Ai Cập. Nhưng lần này có gì khác? Đó là quân đội Ukraina sử dụng bộ binh để chống lại cuộc tấn công của xe tăng Nga, cuộc tấn công của đoàn xe tăng trong khu vực trống. Nhưng vũ khí của bộ binh khác với trước đây và cũng không giống với pháo chống tăng của quân đội Liên Xô. Vũ khí chủ yếu của quân đội Liên Xô là pháo 57mm và 76mm, nhưng hiện nay trang bị chính của quân đội Ukraina là các loại vũ khí chống tăng hiện đại, cũng như “dao gạt”(Switchblade). Một điều khác cần thấy là lực lượng thiết giáp Ukraina. Ukraina có hơn 2.500 xe tăng, có cả đơn vị thiết giáp, tổn thất không lớn, hầu như không tổn thất gì. Kỳ vọng của tôi là bộ binh Ukraina ở khu vực phía đông sẽ là cái đe, và lực lượng thiết giáp ở một cứ điểm phía đông Ukraina, trong khu vực Krakow, là một cái búa. Khi quân đội Ukraina chặn quân đội Nga, cái búa của lực lượng thiết giáp Ukraina có thể đánh quân Nga. Tình báo của quân đội Nga khá kém, quân đội Ukraina rất giỏi. Tôi rất tin tưởng vào chiến thắng. Không thể nói 100% là Ukraina có cơ hội chiến thắng rất cao. Nhưng trận chiến này rất tàn khốc, chưa từng thấy kể từ Thế chiến II”.
Theo VOA